دعاها و نفرین ها 

جمله هایی که برای گلایه و تشکر از کار فرد مقابل استفاده می شود .

مثلا جوانی به یک فرد مسن و کم توان کمک می کند و فرد مسن برای او دعای خیر می کند :

• آللاه کؤمیین اولسون .   ( خداوند کمکت کن )

آللاه او گونو گتیرمه‌سین کی بیر نفر آداما قارقیش ائله‌سین. اؤزللیک‌له اگر او اینسان آدامین آتا یا آناسی اولا. چون دئیرلر آتانین قارقیشی آدامی تئز توتار.

بعضن اوشاق‌لار اؤز آتا- آنالارین او قدر جانا گتیریرلر کی اونلار اورک‌دن ده اولماسا اوشاق‌لارینا قارقیش ائلمه‌یه باشلاییرلار.

چاربورج‌دا بئله بیر اینام وار کی آنانین قارقیشی اوشاغین توتماز چونکی آنانین اوشاغینا وئردیگی سود بو ایشه مانع اولار. هر حالدا قارقیش ائله‌مک چوخ یاخجی بیر ایش اولماسا دا اوندا اولان یئرلی-کؤکلو کلمه‌لر چوخ گؤزل‌دیلر.... .

آلقیشلاردا هر حادا کی آتاآنادان  یا بیر دوست ، قوهوم و .. آدامنان ائشیدیب یا بیله نیزه دییلن سؤزلرکی بعضا یئرینده ایشله نرلر ، تشککور یئرینه و...

آلقیشلار            

   

• سوفرن برکتلی اولسون     
• قادا- بالادان اوزاق اولاسان
• باهار گؤنلو اُولاسان 
• تاخت - تاجا چاتاسان 
• تزه گلین اولاسان
• سمرین گؤره‌سن
• جالالین آرتسین
• جان باشین آغریماسین
• جرگه‌لره قوشولاسان

آردینی اوخو

تکم خوانی آیینی است به قدمت نوروز و یادگاری از آداب و رسوم نوروز که همواره در سرزمین آذربایجان به عنوان آیینی ماندگار و منحصر به فرد مورد توجه مردم بوده و با روش مخصوص توسط تکم گردانها به اجرا گذاشته می شده است.این آیین سالیان دراز با آداب و رسوم کهن مردم آذربایجان عجین بوده و همه ساله با فرا رسیدن عید نوروز، مردم به انتظار تکمچی می نشستند و انتظار داشتند که تکم چی، سمبل نشاط بهاری، آنها را برای استقبال از بهار آماده سازد.

آردینی اوخو

دو بیتی های بومی ادبیات شفاهی آزربایجان که در اکناف این دیار با نام بایاتی شهرت دارد یکی از رایجترین انواع منظوم ادبیات عامیانه این سرزمین است . بایاتیها از نظر انسجام شکل ، وسعت مضمون ، ترنم موسیقی و تموج ذوق و احساس در ردیف جذابترین و شورانگیزترین آثار بدیع فولکلوریک جای می گیرند.این نغمات نغز و دلکش که از زندگی و عواطف و رازها و نیازهای مردم ساده و پاکدل مایه می پذیرند و در قالب الفاظی روان و بی تکلف جای می گیرند،از چنان لطف و خلوص و صفا و صراحتی برخوردارند که بخصوص وقتی با آهنگ ویژه خود و با نوائی گیرا خوانده شوند، عنان از کف دل می ربایند و سرشک بر چهره احساس می افشانند.

ارادت و اعتقاد مردم ساده ی صحرا و شهر و روستا به این آثار موزون و دلفریب تا بدان پایه است که بایاتی ها را حسب حال و آیینه سرنوشت نمای خویش می پندارند و بهنگام ملال و سرگشتگی و حرمان برآن توسل می جویند و بعنوان تفال از آن مدد و مراد می طلبند.

من عاشیقام هر آیلار
هر اولدوزلار ،هر آیلار

بوردا بیر گول بیتیبدی،
سوسوزوندان هارایلار.

من عاشیقام هر آیلار،
هر اولدوزلار هر آیلار،

باشیم جلاد الینده ،
دیلیم سنی هارایلار.

وظیفه دو مصرع اول ایجاد زمینه موافق برای بیان و انشاد دو مصرع بعدی است.مصرعهای اول و دوم معمولا با یک وصف طبیعت و یا وصف حال و بطورکلی با توصیفی مشهود و قابل لمس اغاز می شود و زمینه را برای طرح یک واقعیت ، بدانسان که برای گوینده مطرح است فراهم می سازد.

این خصوصیت، یکی از جنبه های متمایز نوع بایاتی بوده و موجب آن می گردد که دو مصرع اول چون فی البدیهه و به قصد ترادف عنوان می شوند، در دو یا چند بایاتی همشکل و متقارن باشند.

ولی مصراعای سوم و چهارم مضامین و معانی متغایر و مستقل از هم پیدا کنند..... .

.
.
.
.

     آردی وار.....

آردینی اوخو

"کوسا گلین" دسته نمایش شادی آور هستند که در اواخر زمستان وارد شهر شده و با ورود خود نوید بهار را داده و با اجرای نمایش شادی و پایکوبی می کردند.
گروه نمایشی کوسا گلین در سطح شهر جمع شده و یک نفر در پوشش کوسه و مرد بی ریش و زنی با لباس عروس و همراهانشان به اجرای نمایش پرداخته و وعده بهار داده و از مردم شادباش می گرفتند.

مردی کوسه بر خری می نشسته و کلاغی در یک دست و بادزنی در دست دیگر گرفته که با آن خود را باد می زده و در شهر می گشته است. این نمایش یا بازی پیش از فرا رسیدن سال نو و در اواخر زمستان اجرا می شد و چون کوسه در فصل سرما خود را باد می زد این عمل او برای مردم خنده دار بود. از سوی دیگر کوسه با عمل خود نشان می داد که زمستان به پایان می رسد و بهار در راه است و در واقع گرما و حرارت زندگی دوباره به سراغ طبیعت می آید . کوسه در مقابل این کار خود تحفه می گرفت .

 نحوه اجرای این مراسم به این صورت بود که معمولاً 50 یا 40 یا 30 و یا 18 روز مانده به عید نوروز چوپانان برخی از شهر ها و روستا ها دور هم گرد می‌آمدند و سپس پرتقال یا انار خریداری می‌کردند به آن در اصطلاح محلی «کوساپایی» گفته می‌شد . بعد چند نفر از آنها مامور می‌شدند که این میوه‌ها را بین خانه‌ها توزیع کنند این میوه‌ها بشارتی بر آمدن کوسه و یارانش و فرا رسیدن فصل بهار و نوروز بود. دوسه روز پس از توزیع میوه‌ها زمان اجرای مراسم فرا می‌رسید و گروه کوسا از خارج روستا با رقص و پایکوبی وارد روستا می‌شوند . این گروه از چهار شخصیت و در برخی از مناطق استان زنجان از پنج شخصیت اصلی تشکیل می‌شد که...

آردینی اوخو

ترانه های عامیانه یکی از مواد فولکلوریک آذربایجان است که شاید قدمت برخی از این ماهنی ها در ارتباط تنگاتنگی با اسطوره ها ، داستانهای بسیار کهن و افسانه های قدیمی باشد و برخی نیز آنچنان موضوعاتی دارند که گویی در هوای امروز تنفس می کنند.بخش عظیمی از هنر موسیقی آذربایجان در همین ماهنی ها متبلور گشته است . برخی از این ماهنی ها ساخته مستقیم هنرمند و برخی نیز ، شاعر شناخته شده ای دارند اما به دلیل استفاده بیش از حد مردم و استقبال بی شائبه از آن ، شاعر اصلی در سایه مانده است چرا که مردم به دلخواه خود در ترکیب و واژگان آن دست برده اند و آنگونه که موافق ذوق و احساس آنان است به کار گرفته شده است .

آردینی اوخو

آردینی اوخو