تورکه داوا (Türkə dava) ؛ درمان کیمی ایشلنن بیتگی لرده دئییلیر. بو بیتگی لرین چوخوسو دملنمیش حالتده مصرف اولونور...


 اشاره : واژه «پزشک/ پزشکی» از واژه تُرکی "پیس ایچگی (ایشگی)" بمعنای « نوشیدنی تلخ » برگرفته شده است و علم پزشکی در اصل علم داروهای گیاهی و نوشیدنی های تلخ می باشد و کلمه پزشک نیز از واژه پزشکی مشتق شده است. همچنین در زبان تُرکی امروزی نیز به گیاهان دارویی "تورکه داوا (داروی تُرکی)" میگویند. .




🌱امن کؤمه جی ( امه کؤمه جی ) ، پین دیره ،  دومه نام میوه این گیاه  با نام علمیmalva parviflora است.

که در فارسی بانام پنیرک شناخته شده است . ازجمله گیاهان مهم در بخش طب سنتی آذربایجان محسوب می شود .

در طب سنتی آذربایجان (تورکه داوا) جهت درمان دل درد کودکان کاربرد داشته ویکی از گیاهان مهم برای درمان انواع عفونت های حاد بشمار می رود ، در درمان ناباروری زنان تاثیر می گذارد به این شکل که آشنایان به طب سنتی در آذربایجان این گیاه معجزه گر را به شکل قنداق برای زنان نابارور تجویز می شود جهت این عمل مقدار زیادی پنیرک جمع آوری شده 4 تا 5 کیلو گرم و به همراه شاخ وبرگ در دیگ بزرگی پخته میشود سپس مدتی به حال خود رها می شود تا دمای آن به اندازه دمای بدن انسان برسد سپس آن را بصورت قنداق بر روی سطح خارجی بدن بیمار  از نوک پا تا بالای سینه چیده وبا پارچه یا ملافه ای نرم می پیچند ، بیمار باید به مدت 4 تا 8 ساعت در داخل این قنداق طبی قرار گیرد .

نگارنده شخصا با زن ناباروری که نه ماه پس از این عمل بچه دار شده دیدار وگفتگو کرده است . این تجویز در روستای رجووار استان اردبیل توسط بانوی آشنا به تب سنتی (ترکه داوا) صورت گرفته است .




از خانواده : پنیر کیان Malvaceae

دامنه انتشار و محل های عمده رویش این گیاه :

این گیاه در مناطق معتدل اطراف تهران، آذربایجان، اراک، فارس، کرمان، اصفهان، تربت حیدریه، بروجرد پراکنش داشته ودر مزارع غلات ، مراتع ، زمین های بایر ، ودر شهر ها نیز در پای دیوار ها ، پارکها و فضاهای شهری به وفور به چشم می خورد ، فر آورده ها ی پنیرک را می توان از عطاری ها بدست آورد .

ترکیبات : 

دارای طبع معتدل برگهای پنیرک حاوی ، تانن ، ویتامین A ، مقدار کمی ماده رنگی به نام مالوین ، دانه های این گیاه دارای مقدار زیادی موسیلاژ و لعاب است، لعاب گلهای پنیرک شامل مواد ال آربینوز ، ال رامنوز و اسید دی گالاکتوزرونیک است.


خواص درمانی :

گیاه پنیرک به عنوان داروی لعابدار نرم کننده و ضد یبوست است ، موجب معالجه التهاب مخاط ریه شده و برای درمان ناراحتی های کلیوی و مجاری ادراری  کاربرد دارد. پنیرک ادرار آور بوده و کبد را تصفیه می کند و موجب ازدیاد ترشح شیر می گردد .

برگ ها، میوه و گلهای گیاه پنیرک بصورت ضماد موضعی جهت درمان ناراحتی های پوستی ، نیش حشرات ، سوختگی ها و تحلیل ورم های سطحی کاربرد دارد .

توصیه ها و تجویز :

دمکرده پنیرک : برای تهیه دمکرده میتوان 30  گرم گل و یا 40 گرم برگ پنیرک  را در 1 لیتر آب جوش دم کرده و صاف نمایند و به عنوان نرم کننده سینه ، رفع سرفه ومعالجه برونشیت روزانه 3 الی 4 فنجان بنوشید ، نوشیدن این دمکرده علاوه بر موارد فوق موجب رفع التهاب کلیه و مثانه شده و به تسکین ورم روده کمک می کند .

جوشانده برگ های پنیرک :

 برای تهیه جوشانده مقدار 100 گرم برگ پنیرک را در داخل یک لیتر آب جوش ریخته و به مدت 15 دقیقه جوشانده و پس از صاف کردن  جهت پاک سازی پوست بدن از آکنه و جوش ها  روزانه چند بار سطح پوست را با جوشانده بشویید .

جوشانده ترکیبی : 

جهت تسکین درد بعد از زایمان میزان 5 گرم گل پنیرک را با 5 گرم برگ گیاه علف لیمو ترکیب و به مدت 10 دقیقه جوشانده و پس از سرد شدن فرد مورد نظر در داخل آن بنشیند . 

ضماد پنیرک :

 برای تهیه ضماد پنیرک ابتدا باید گلها و برگهای تازه گیاه پنیرک را کوبید و سپس به شکل ضماد درآورده و جهت درمان ناراحتی های پوستی ، کاهش تورم و به عنوان دارویی ضد سم در محل نیش حشرات قرار دهید .

مصرف بیش از حد میوه پنیرک برای افراد با معده ضعیف توصیه نمی شود .

هیچگاه گیاهی را بدون آگاهی از خواص آن مورد استفاده قرار ندهید ، برخی گیاهان دارای واکنشهای خاص داروئی هستند ، لطفا قبل از مصرف گیاهان داروئی با پزشک مربوطه مشاوره انجام دهید.





قایناقلار:

  • کتاب گیاهان دارویی به انضمام طب سنتی آذربایجان ، اسلام مصطفوی
  • کتاب نگاهی به آذربایجان شرقی ( ایرج افشار)
  • ویکی پدیا تورکی














جمعه 23 فروردین 1398
بؤلوملر : متفرقه,